Na egzaminie obowiązuje odpowiedź na trzy wylosowane pytania, po jednym z każdej grupy:

A – ogólnobiologiczne,

B – kierynkowe bazowe,

C – kierunkowe specjalistyczne.

Egzamin uznaje się za zdany, gdy średnia arytmetyczna ocen z trzech pytań osiągnie wartość co najmniej 3,0.

Grupy przedmiotów:

A	B	C
Immunologia	Parytozy człowieka	Antropologia ogólna
Botanika	Paleontologia	Ergonomia
Zoologia	Ewolucjonizm	Ekologia człowieka
Mikrobiologia	Podstawy statystyki	Antropogeneza
Ekologia i ochrona środowiska	Anatomia z elementami patologii	Antropometria i antroposkopia
Genetyka i genomika	Fizjologia człowieka	Prymatologia
Biologia komórki i histologia zwierząt	Archeologia	Biologia rozwoju człowieka

Grupa A

1. Opisz mechanizmy powstawania stanu zapalnego i wymień elementy układu immunologicznego zaangażowane w ten proces.
2. Scharakteryzuj przeciwciała: budowa, występowanie i funkcje. Co to są antygeny zgodności tkankowej?
3. Opisz mechanizm i znaczenie konfliktu serologicznego. W jaki sposób należy monitorować możliwość jego wystąpienia i zapobiegać jego skutkom?
4. Wyjaśnij mechanizm powstawania nadwrażliwości typu anafilaktycznego i podaj znaczenie immunoterapii swoistej w jej zapobieganiu.
5. Wyjaśnij pojęcie odporności nieswoistej i jej mechanizm.
6. Scharakteryzuj glony.
7. Scharakteryzuj mszaki i paprotniki.
8. Scharakteryzuj rośliny nasienne.
9. Omów typy owoców i ich budowę – podaj przykłady.
10. Omów procesy życiowe roślin: zapylanie i rozsiewanie. Jakie są ich rodzaje i jaki wpływ na nie może mieć człowiek?
11. Scharakteryzuj budowę i funkcje dwóch wybranych tkanek roślinnych.
12. Ewolucja rozmnażania roślin. Rola gametofitu i sporofitu w ujęciu ewolucyjnym.
13. Na wybranych przykładach gatunków żyjących w Polsce przedstaw przystosowanie do warunków środowiskowych 3 rzędów ssaków.
14. Dlaczego zwyczajowa nazwa „ryby” nie jest jednostką systematyczną? Przedstaw zróżnicowanie tej grupy parafiletycznej.
15. Budowa 2 wybranych gromad stawonogów jako przejaw przystosowania do trybu życia.
16. Rozwój ontogenetyczny owadów jako przejaw różnorodności biologicznej.
17. Przystosowanie adaptacyjne wybranego gatunku gadów lub ssaków do zróżnicowanych warunków środowiskowych.
18. Scharakteryzuj pozytywne i negatywne relacje bakterii z organizmem człowieka ze szczególnym uwzględnieniem mikroflory komensalnej. Escherichia coli – wróg czy przyjaciel?
19. Wymień rodzaje wirusów hepatotropowych. Scharakteryzuj przyczyny i skutki najczęściej występujących zakażeń tymi wirusami.
20. Omów postulaty Kocha i podstawowe zasady diagnostyki chorób wywoływanych przez drobnoustroje.
21. Sterylizacja a dezynfekcja – różnice, przykładowe metody, zastosowania.
22. Scharakteryzuj podstawowe różnice w budowie i mechanizmie infekcji patogenów: pierwotniak, bakteria, wirus, prion. Podaj przykładowe sposoby zapobiegania tym zakażeniom.
23. Omów najważniejsze właściwości składowych geosfery: litosfery, hydrosfery, atmosfery i biosfery.
24. Omów podstawowe poziomy organizacji życia, które wchodzą w zakres zainteresowań ekologii.
25. Wymień czynniki środowiskowe determinujące rozwój biomów i zinterpretuj podział biomów.
26. Jaki jest wpływ zanieczyszczeń antropogenicznych na jakość wód powierzchniowych?
27. Omów przyczyny i skutki dla organizmów żywych smogu i efektu cieplarnianego.
28. Wymień rodzaje, omów przyczyny i skutki poliploidalności. Podaj przykłady tego rodzaju mutacji genomowych.
29. Co oznacza u ssaków określenie – dziedziczenie mateczne? Co sprawia, że geny mtDNA są ważne? Scharakteryzuj genom mitochondrialny człowieka.
30. Podaj różnice w budowie między genem pro- i eukariotycznym. Jaki typ budowy genu występuje u człowieka i jaką daje przewagę ewolucyjną?
31. Na przykładzie człowieka opisz krótko kolejne etapy w procedurze klonowania terapeutycznego i reprodukcyjnego.
32. Czym są embrionalne komórki macierzyste i jak można je przeprogramować dla potrzeb terapeutycznych?
33. Rodzaje transportu komórkowego. Jak na ten proces wpływa budowa błon komórkowych i rodzaj białek błonowych?
34. Wymień i opisz rodzaje receptorów komórkowych i przekaźników wewnątrzkomórkowych.
35. Porównaj budowę i funkcje życiowe pierwotniaka, komórki roślinnej i zwierzęcej.
36. Porównaj mitozę i mejozę. Opisz mutacje chromosomowe.
37. Omów proces starzenia komórkowego, jego etapy i wpływ na różnicowanie się komórek. Co to jest stres oksydacyjny? Jakie znasz mechanizmy obronne komórki przed procesem starzenia się?
38. Opisz budowę i funkcje neuronu ze szczególnym uwzględnieniem budowy synapsy.

Grupa B 

1. Pasożytnictwo jako rodzaj interakcji pomiędzy organizmami. Podaj definicję, typy pasożytnictwa i rodzaje pasożytów.
2. Adaptacje helmintów do pasożytniczego trybu życia.
3. Choroby pasożytnicze przenoszone przez stawonogi – przykłady.
4. Opisz i scharakteryzuj czynniki środowiskowe wpływające na szerzenie się chorób pasożytniczych.
5. Scharakteryzuj „eksplozję kambryjską”.
6. Wielkie wymierania: zakresy czasowe, przypuszczalne przyczyny oraz skutki dla świata organizmów żywych.
7. Jakie znaczenie dla zachowania szczątków organizmów mają procesy tafonomiczne? Podaj przykłady tych procesów.
8. Metody datowania; przedstaw zalety i wady wybranych metod z uwzględnieniem zakresów czasowych ich wykorzystania.
9. Procesy glacjalne i ich wpływ na geomorfologię ze szczególnym uwzględnieniem Polski.
10. Na podstawie wybranych przykładów przedstaw główne prawa ewolucji.
11. Na wybranych przykładach omów przyczyny i skutki specjacji.
12. Wyjaśnij pojęcia makro- i mikroewolucja.
13. Teorie strategii ewolucyjnie stabilnej.
14. Wpływ badań Karola Linneusza na rozwój botaniki i zoologii.
15. Metody badania zmienności jako ważnej właściwości organizmów żywych.
16. Skale interwałowe, porządkowe i nominałowe – porównaj i podaj przykłady.
17. Wady i zalety różnych miar tendencji centralnej. Wykaż ich związek z normalnością rozkładu.
18. Metody badania związków między cechami wyrażonymi w różnych skalach.
19. Hipoteza zerowa a błąd I rodzaju. Objaśnij terminy: poziom istotności, wartość krytyczna i obszar krytyczny.
20. Opisz najważniejsze cechy morfologiczne człowieka będące konsekwencją dwunożności. Uwzględnij ich znaczenie adaptacyjne i skutki zdrowotne.
21. Omów czynniki sprzyjające rozwojowi chorób cywilizacyjnych na wybranym przykładzie.
22. Budowa i funkcje nerek.
23. Porównaj budowę i funkcję serca w okresie płodowym i postnatalnym.
24. Opisz znaczenie głównych składników pokarmowych i mechanizmy ich przyswajania.
25. Budowa i funkcja kolejnych odcinków przewodu pokarmowego.
26. Omów budowę układu oddechowego.
27. Scharakteryzuj mechanizm wentylacji płuc i wymiany gazowej.
28. Wymień gruczoły dokrewne i na wybranym przykładzie omów zjawisko sprzężenia zwrotnego ujemnego.
29. Przedstaw podział układu nerwowego i wymień jego funkcje.
30. Opisz łuk odruchowy i jego elementy.
31. Rola siatkówki w procesie widzenia.
32. Opisz mechanizm powstawania i wędrówki limfy w organizmie.
33. Scharakteryzuj czynność autonomicznego układu nerwowego na przykładzie reakcji walki lub ucieczki.
34. Opisz zjawisko termoregulacji uwzględniając budowę histologiczną skóry i gruczołów skórnych.
35. Omów mechanizmy fizykalne pozwalające utrzymywać stały bilans cieplny ciała.
36. Czym zajmuje się archeologia? Wymień główne kategorie źródeł archeologicznych i przedstaw główne paradygmaty badawcze współczesnej archeologii.
37. Przedstaw podział na epoki prehistorii ziem polskich i wymień główne kultury archeologiczne funkcjonujące w każdej z trzech epok.
38. Dlaczego mówimy o „rewolucji neolitycznej”? Gdzie do niej doszło, czym się charakteryzowała i jakie były jej następstwa?
39. Scharakteryzuj pokrótce przemiany obrządku pogrzebowego w Polsce od neolitu po wprowadzenie chrześcijaństwa.

Grupa C 

1. Typologia somatyczna. Opisz somatotypy w poszczególnych klasyfikacjach.
2. Co to jest norma rozwojowa? Rodzaje norm, przykłady i zastosowanie.
3. Omów dymorfizm płciowy na przykładzie czaszki i miednicy.
4. Omów cechy charakterystyczne dla rzędu Primates na tle gromady Mammalia.
5. Pozycja systematyczna i cechy biologiczne gatunku Homo sapiens na tle rzędu Naczelnych.
6. Zróżnicowanie wewnątrzgatunkowe człowieka. Opisz główne koncepcje rasy i ich konsekwencje interpretacyjne. Podaj przykłady cech przystosowawczych.
7. Na wybranych przykładach przedstaw rolę i zadania ergonomii korekcyjnej i koncepcyjnej oraz zadania ergonomii w zakresie kształtowania wysokiej jakości wyrobów technicznych.
8. Na wybranym przykładzie omów relacje zachodzące pomiędzy podstawowymi elementami układu człowiek-maszyna.
9. Wyjaśnij sens definiowania wartości granicznych (człowiek „mini” i „maxi”) w projektowaniu ergonomicznym.
10. Zdefiniuj zjawisko stereotypu dynamicznego (ruchowego) i scharakteryzuj jego rolę w optymalizacji kosztu biologicznego pracy.
11. Omów zasady prawidłowego oświetlania stanowisk pracy w przestrzeniach zamkniętych.
12. Omów zjawisko zmęczenia mięśniowego, jego rolę fizjologiczną i powstawanie w kontekście zróżnicowanej pracy mięśniowej.
13. Scharakteryzuj długość trwania życia dawniej i dziś. Wymień czynniki powodujące wydłużenie trwania życia.
14. Modele dzietności w populacjach maltuzjańskich i niemaltuzjańskich.
15. Objaśnij termin „przejście demograficzne”.
16. Trendy sekularne – na wybranym przykładzie omów przyczyny i możliwości interpretacyjne.
17. Adiustacja, adaptabilność, adaptacja. Scharakteryzuj zjawiska, podając przykłady.
18. Wyznaczniki stresu fizjologicznego w populacjach wymarłych i żyjących.
19. Całkowita i podstawowa przemiana materii. Reguła Bergmanna.
20. Omów cechy anatomiczne układu nerwowego oraz okolicy głowy i szyi związane z mową artykułowaną.
21. Omów główne etapy zasiedlenia Europy i Azji przez przedstawicieli rodzaju Homo.
22. Scharakteryzuj formy Homo floresiensis, Homo naledi i Homo z Jaskini Denisowa.
23. Politypowość gatunku Homo erectus – pozycja taksonomiczna Homo erectus sensu stricto i Homo erectus sensu lato a pozycja taksonomiczna Homo erectus i Homo ergaster.
24. Scharakteryzuj warunki życia i kulturę europejskich społeczności Homo (sapiens) neanderthalensis i wczesnych europejskich Homo sapiens sapiens. 
25. Omów główne koncepcje wyginięcia neandertalczyka.
26. Omów zastosowania antropometrii na przykładzie trzech wybranych dziedzin nauki.
27. Metody badania składu ciała; omów wady i zalety poszczególnych metod.
28. Na wybranych przykładach omów zasady konstruowania i interpretację cech ilorazowych (wskaźników) w badaniach proporcji.
29. Scharakteryzuj początkowe fazy wytwórczości narzędziowej przodków człowieka.
30. Dokonaj analizy porównawczej podrzędu Haplorrhini i Strepsirrhini z uwzględnieniem cech budowy oraz występowania.
31. Na wybranych przykładach omów typy lokomocji przedstawicieli rzędu Primates.
32. Przedstaw dietę i strategie pokarmowe u ssaków naczelnych jako adaptacje do warunków środowiskowych.
33. Na wybranych przykładach scharakteryzuj struktury socjalne występujące w populacjach Naczelnych.
34. Wymień etapy ontogenezy i krótko scharakteryzuj dwa wybrane.
35. Opisz najważniejsze czynniki mogące zaburzać lub spowalniać rozwój osobniczy z uwzględnieniem ekosensytywności płci.
36. Wymień najczęściej stosowane metody oceny wieku biologicznego w aspekcie kontroli rozwoju fizycznego (w tym należnej masy ciała) i motorycznego oraz oceny wad postawy ciała. Wskaż najważniejsze wady i zalety tych metod.
37. Wymień najważniejsze teorie wyjaśniające proces starzenia się organizmów.
38. Odruchy pierwotne i konsekwencje ich niewygaszenia.